روکش های دندان که در اصطلاح دندان پزشکی به آن پروتز دندان های ثابت نیز گفته می شود، عموما از جنس فلز، سرامیک و یا تلفیقی از این دوماده می باشد که بر سطح دندان قرار داده می شود. هدف اصلی از استفاده از پروتزهای دندان های ثابت تامین زیبایی دندان ها و محافظت از آن ها در برابر آسیب های احتمالی می باشد. در صورتی که دندان های بیمار نیاز به روکش داشته باشند، دندان پزشک معالج، پس از رفع پوسیدگی ها وسایر مشکلات احتمالی موجود، روکش را بر سطح دندان مورد نظر قرار می دهد. این روکش ها می بایست کاملا با اندازه طبیعی دندان هم خوانی داشته باشند و متناسب با سایز دندان آماده شوند.
همان طور که گفته شد، روکش های دندانی ، دونوع فلزی و غیر فلزی را شامل می شوند.
در نوع فلزی، یا به صورت کامل از آلیاژ های فلزی برای تهیه روکش دندانی استفاده می شود و یا یک لایه فلز به عنوان یک محافظ در اطراف دندان مورد نظر قرار داده می شود و در مرحله بعدی به منظور تامین زیبایی دندان، لایه ای سرامیک نیز به آن افزوده می شود. استفاده از این نوع روکش ها موجب می شد تا اندکی از فلز مصرفی در نقطه طلاقی دندان با لثه به چشم بخورد که این مساله از لحاظ زیبایی شناختی، چندان دلچسب به حساب نمی آمد؛ از همین رو دندان پزشکان به بیماران توصیه می کنند برای استفاده از روکش ( خصوصا در دندان های جلویی) از روکش های غیر فلزی استفاده نمایند.
روکش های غیر فلزی نوع دوم روکش های دندانی به حساب می آید که در تهیه آن ها از هیچ گونه فلزی استفاده نمی شود. خوشبختانه عدم وجود فلز در این نوع روکش ها، هیچ گونه تغییری در مقاومت آن به وجود نیاورده است. یکی از مهم ترین مزایای استفاده از روکش های غیر فلزی تنوع آن می باشد. زیرکونیوم، ایمکس و فول سرام از جمله پر رونق ترین روکش های غیر فلزی به حساب می آیند. یکی از مهم ترین محاسن استفاده از روکش های غیر فلزی جنبه زیبایی شناختی ان می باشد. با استفاده از این روکش ها می توان به صورت معقول زیبایی دندان های جلویی را تامین کرد.
مزایای استفاده از روکش های بدون فلز
با استفاده از روکش های بدون فلز، می توان روابط مابین دندان ها را با صرف مدت زمانی اندک اصلاح نمود. دندان های نامرتب و وجود فواصل مابین آن ها، موجب می شود تا زیبایی چهره افراد تحلیل رود. استفاده از روکش های بدون فلز برای مرتب سازی دندان ها را می توان رقیب سرسخت درمان ارتودنسی دانست که بسته به سلیقه بیمار و نظر دندان پزشک انجام می شود.
یکی دیگر از کاربرد های روکش های غیر فلزی برای افرادی است که دندان های کوتاهی دارند. دندان های کوتاه بر چهره و لبخند افراد تاثیر منفی خواهند گذاشت. می توان این مشکل را با استفاده از روکش های غیر فلزی برطرف نمود.
در صورتی که دندان ها ذاتا صدفی نباشند و یا به علل مختلف سفیدی و شفافیت خود را از دست داده باشند، می توان با استفاده از روکش های غیر فلزی(کامپوزیت، لمینیت و سرامیک) در زمانی کوتاه، صاحب لبخندی زیبا شد.
به طور کلی می توان با استفاده از روکش های غیر فلزی، کلیه بدفرمی و کجی دندان ها را اصلاح نمود.
یکی از مهم ترین مزایای استفاده از روکش های غیر فلزی، تاثیر آن بر سلامت دندان ها می باشد. در زمان استفاده از روکش های غیر فلزی، لازم نیست که دندان تراش داده شود. این ویژگی روکش های غیر فلزی را می توان به عنوان مهم ترین مزایای آن ها نام برد.